İçeriğe atla

Uluslararası Frankofoni Örgütü

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Uluslararası Frankofoni Örgütü bayrağı

Uluslararası Frankofoni Örgütü (Fransızca: Organisation internationale de la Francophonie, kısaltma: OIF), Fransızcanın geçer dil olduğu, nüfusunun önemli bir bölümünün frankofon olduğu ya da Fransız kültürüne belli bir bağı olan ülkelerin ve bölgelerin temsil edildiği uluslararası bir örgüttür.

Örgüte 88 devlet ve hükûmet üyedir. Bu üyelerden 54'ü tam üye, 7'si kısmi üye, 27'si gözlemci üyedir. 1970'te kurulan örgüt, égalité, complémentarité, solidarité (eşitlik, bütünleyicilik ve dayanışma) sloganını kullanır.[1] İlk önce yalnızca Fransızca konuşan ülkelerden oluşan küçük bir örgüt olarak kurulmuş ancak zamanla üye devletlerin kültür, bilim, ekonomi, adalet ve barış alanlarında iş birliği yaptığı uluslararası bir örgüte dönüşmüştür.

Üyeler

[değiştir | kaynağı değiştir]

      Askıdaki üyeler

Ülke Üyelik tarihi Dili Notlar
 Arnavutluk 1999 Arnavutça Görice, 1916 ve 1920 yılları arasında Fransız himayesi altına girdi. Arnavutluk'taki gençlerin yaklaşık %30'u Fransızcayı kendine birinci yabancı dil olarak seçmiştir.[2]
 Andorra 2004 Katalanca
 Ermenistan 2012 Ermenice
 Belçika 1970 Felemenkçe, Fransızca, Almanca Nüfusun %40'ının ana dili Fransızcadır. Ülkenin %48'i ise Fransızcayı yabancı dil olarak konuşur.[3] Belçika'nın Fransız topluluğu ayrıca örgüte üyedir.
* Valon Bölgesi Belçika Fransız Topluluğu 1980 Fransızca
 Benin 1970 Fransızca eski Fransız sömürgesi
 Bulgaristan 1993 Bulgarca Fransızca, Bulgaristan nüfusunun %9'u tarafından yabancı dil olarak konuşulur ve ilkokulların %25'i Fransızcayı yabancı dil olarak öğretir.[4]
 Burkina Faso 1970 Fransızca eski Fransız sömürgesi
 Burundi 1970 Fransızca, Rundice, İngilizce eski Belçika sömürgesi
 Kamboçya 1993 Khmerce eski Fransız sömürgesi (Fransız Hindiçini'ne dahil)
 Kamerun 1991 İngilizce, Fransızca Ülkenin %90'ı Fransız himayesi altında kalmıştır (1945–1959).
 Kanada 1970 İngilizce, Fransızca Quebec and New Brunswick eyaletleri örgüte ayrıca üyedir. Ülkenin doğusu Fransız Sömürge İmparatorluğu'nun bir parçasıydı.
* Yeni Brunswick 1977 İngilizce, Fransızca
* Québec Québec 1971 Fransızca
 Yeşil Burun Adaları 1996 Portekizce
 Orta Afrika Cumhuriyeti 1973 Fransızca, Sango eski Fransız sömürgesi
 Çad 1970 Arapça, Fransızca eski Fransız sömürgesi
 Komorlar 1977 Komorca, Fransızca, Arapça eski Fransız sömürgesi
 Kongo DC 1977 Fransızca eski Belçika sömürgesi
 Kongo Cumhuriyeti 1981 Fransızca eski Fransız sömürgesi
Fildişi Sahili Fildişi Sahili 1970 Fransızca eski Fransız sömürgesi
 Cibuti 1977 Fransızca, Arapça eski Fransız sömürgesi
 Dominika 1979 İngilizce eski Fransız sömürgesi, daha sonra Britanya'nın egemenliği altına girmiştir; Fransızca temelli bir dil olan Antiller Kreolu nüfusun %90'ı tarafından konuşulur.
 Mısır 1983 Arapça eski Fransız sömürgesi
 Ekvator Ginesi 1989 İspanyolca, Fransızca, Portekizce eski İspanyol sömürgesi ancak etrafı Fransızca konuşan ülkelerle çevrili
 Fransa 1970 Fransızca
 Gabon 1970 Fransızca eski Fransız sömürgesi
 Yunanistan 2004 Yunanca
 Gine 1981 Fransızca eski Fransız sömürgesi
 Gine-Bissau 1979 Portekizce eski Portekiz sömürgesi ancak etrafı Fransızca konuşan ülkelerle çevrili
 Haiti 1970 Fransızca, Haiti Kreyolu eski Fransız sömürgesi
 Laos 1991 Laoca eski Fransız sömürgesi (Fransız Hindiçini'ne dahil)
 Lübnan 1973 Arapça 1920-1943 yılları arasında Fransız mandası
 Lüksemburg 1970 Lüksemburgca, Fransızca, Almanca
 Kuzey Makedonya 2001 Makedonca
 Madagaskar 1970–1977,

1989

Malgaşça, Fransızca eski Fransız sömürgesi
 Mali 1970 Fransızca Eski Fransız sömürgesi. 2012 yılının mart ayında ülkede yaşanan darbe yüzünden üyeliği askıya alındı.[5]
 Moritanya 1980 Arapça eski Fransız sömürgesi
 Mauritius 1970 İngilizce, Fransızca (de jure) eski Fransız sömürgesi
 Moldova 1996 Rumence
 Monako 1970 Fransızca
 Fas 1981 Arapça, Berberice eski Fransız sömürgesi
 Nijer 1970 French eski Fransız sömürgesi
 Romanya 1993 Romanian Fransızca ülkenin %26'sı tarafından konuşulur ve anlaşılır.[6]
 Ruanda 1970 İngilizce, Fransızca, Ruandaca, Svahili Eski Belçika sömürgesi. 2009'da İngiliz Milletler Topluluğu'na üye olmasına rağmen Uluslararası Frankafoni Örgütü'nün bir üyesi olmaya devam etmiştir.
 Saint Lucia 1981 İngilizce eski Fransız sömürgesi; Fransızca temelli bir dil olan Antiller Kreolu nüfusun %90'ı tarafından konuşulur.
 São Tomé ve Príncipe 1999 Portekizce
 Senegal 1970 Fransızca eski Fransız sömürgesi
 Seyşeller 1976 İngilizce, Fransızca, Seyşeller Kreyolu eski Fransız sömürgesi
  İsviçre 1996 Almanca, Fransızca, İtalyanca, Romanşça İsviçrelilerin %20'sinin ana dili Fransızcadır.
 Togo 1970 Fransızca eski Fransız sömürgesi
 Tunus 1970 Arapça eski Fransız sömürgesi
 Vanuatu 1979 İngilizce, Fransızca,Bislama eski Fransız ve İngiliz kondominyum bölgesi
 Vietnam 1970 Vietnamca eski Fransız sömürgesi

Kısmi üyeler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ülke Üyelik tarihi Dili
 Kıbrıs Cumhuriyeti 2006 Yunanca, Türkçe
 Gana 2006 İngilizce
 Kosova 2014 Arnavutça, Sırpça
 Yeni Kaledonya 2016 Fransızca, Yeni Kaledonya dilleri
 Sırbistan 2006 Sırpça
 Birleşik Arap Emirlikleri 2010 Arapça
 Katar 2012 Arapça

Gözlemciler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ülke Üyelik tarihi Dil Notlar
 Arjantin 2016 İspanyolca (de jure)
 Avusturya 2004 Almanca
 Bosna-Hersek 2010 Boşnakça, Hırvatça, Sırpça
 Kosta Rika 2014 İspanyolca
 Hırvatistan 2004 Hırvatça
 Çekya 1999 Çekçe
 Dominik Cumhuriyeti 2010 İspanyolca
 Estonya 2010 Estonca
 Gambiya 2018 İngilizce
 Gürcistan 2004 Gürcüce
 Macaristan 2004 Macarca
 İrlanda 2018 İngilizce, İrlandaca
 Letonya 2008 Letonca
 Litvanya 1999 Litvanca
* LouisianaLouisiana 2018
 Malta 2018 Maltaca, İngilizce
 Meksika 2014 İspanyolca
 Karadağ 2010 Karadağca
 Mozambik 2006 Portekizce
* Ontario 2016
 Polonya 1996 Lehçe
 Güney Kore 2016 Korece
 Slovakya 2002 Slovakça
 Slovenya 1999 Slovence
 Tayland 2008 Tayca Ülkede 2013-2014 yıllarında yaşanan siyasi kriz sonrası üyeliği 27 Haziran 2014'te askıya alındı.[7][8]
 Ukrayna 2006 Ukraynaca
 Uruguay 2012 İspanyolca

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Brochure: L’Institut de l’énergie et de l’environnement de la Francophonie 6 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (IEPF 3 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.). 22 Ocak 2009 tarihinde erişildi.
  2. ^ "Visit to Albania – Statements by Michel Barnier, Minister of Foreign Affairs". ABD'deki Fransa Büyükelçiliği. 7 Eylül 2004. 12 Ekim 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Europeans and their Languages" (PDF). Ec.europa.eu. 27 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Haziran 2015. 
  4. ^ "България | Кой и колко учи чужд език в Европа". Dnevnik.bg. 17 Mayıs 2005. 13 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2015. 
  5. ^ "Mali – Organisation internationale de la Francophonie". Francophonie.org. 21 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2015. 
  6. ^ "Europeans and their Languages" (PDF). Ec.europa.eu. 27 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Haziran 2015. 
  7. ^ "L'Organisation internationale de la Francophonie (OIF) suspend la Thaïlande et réintègre la Guinée-Bissau dans ses instances" (PDF). Organisation internationale de la Francophonie. 27 Haziran 2014. 30 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Eylül 2015. 
  8. ^ "THAÏLANDE". Uluslararası Frankofoni Örgütü. 4 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2014. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Uluslararası_Frankofoni_Örgütü&oldid=33596586" sayfasından alınmıştır